Afgelopen vrijdag kwam een opvallend sterk banenrapport uit in de Verenigde
Staten. Van tevoren waren er wat voorspellingen, waarvan dit scenario het
meest opviel: “This
May Be The Most Important Jobs Report Of The Election – Here’s The
Fascinating Way It Could Create A Market Surge – "[…] And conversely,
if payrolls were weak (a bad economic sign) but the unemployment rate fell,
that would be the absolute worst for the markets."”

Dit geciteerde scenario kwam uit: de banengroei viel iets tegen, maar de
werkloosheid viel fors mee. Alleen de marktreactie was niet ‘the absolute
worst’. Wellicht heeft dat te maken met het politieke karakter van de
analyse. Normaal gesproken is ‘om een hoekie’ interpretatie van economische
data voorbehouden aan de mogelijke reacties van centrale banken. Dan gaat de
redenering in de trant van: XYZ was een dramatisch cijfer, nu moet Bernanke
wel wat gaan doen, dus dit is risk-on (ondanks het slechte cijfer).

Maar het vertalen van economische data naar een verandering in waarschijnlijke
verkiezingsuitlag, naar een waarschijnlijk politiek beleid naar een risk-on
of risk-off conclusie gaat veel verder: dit is niet via de bank spelen, dit
is kunstbiljarten geworden. Kans is groot dat je mist.

Afwijking in de data

Terug naar die data: de non-farm payroll data (oftewel de banengroei) staan
bekend om hun volatiliteit. Posities baseren op de uitslag van dat moment is
zeer gevaarlijk. Toch was de afwijking van het werkloosheidspercentage
(afkomstig uit andere peiling) groot genoeg om te vragen waar dat aan lag.
Het probleem: de grote afwijking in het aantal toegenomen mensen met een
baan (+ 873 duizend) versus de afname van het aantal werklozen (- 456
duizend). Verder was de afwijking de grootste sinds 2003. Reacties van
economen was er een van scepsis: eerst meer bevestiging zien in andere data,
voordat er conclusies worden getrokken op basis van deze uitslag.

De reactie van Jack Welch ging veel verder: de cijfers zouden gemanipuleerd
zijn om Obama te helpen!

In het politiek verdeelde Amerika zou je verwachten dat zijn tweet en
uitspraken in interviews daarna gretig zouden worden overgenomen. Maar, dat
gebeurde slechts in geringe mate. Een goed teken dat Bloomberg dit item vrij
prominent bracht:

“Welch’s
Unemployment Data Conspiracy Claim Isn’t Tied to Reality - As
conspiracy theories go, Jack Welch’s had all the elements. There were two
opposing sides who rarely believe each other about anything. There is almost
no way to prove it isn’t true, either. His assertion that the U.S.
unemployment numbers might have been cooked to help President Barack Obama’s
re-election effort, though, collapses under its own weight.”

Het wachten is nu op de revisie van de data en het nieuwe cijfer: die komen op
2 november, vier dagen voor de verkiezingen.

Verdeeldheid in Europa

In Europa is de politiek net zo verdeeld als in de VS. En de verdeeldheid is
net zo schadelijk. Om te beginnen neemt het nationalisme toe – in Duitsland (Beieren),
Spanje (Catalonie) , het VK ( Schotland) – en het nieuws van afgelopen
weekend bracht Italië: “Mass
Rally in Venice to Call for Independence From Italy”. De New York Times
wijdt een artikel aan dit fenomeen: “News
Analysis: Europe’s Richer Regions Want Out”.

Gisteren besprak de schrijver Amitav Ghosh in Buitenhof
de mogelijkheid van oorlog in Europa – een kans die hij geloof ik klein
achtte, mits de Europeanen niet vervallen in zelfgenoegzaamheid, al waren de
opmerkingen dat we hier zouden beseffen dat we niet terug kunnen keren naar
het gewelddadige Europa van de jaren dertig van de vorige eeuw wellicht wat
optimistisch. Die dingen kunnen zo omslaan vrees ik.

De opmerking: ‘Europa heeft geen leiders meer, alleen bedrijfsleiders’ was wel
raak: het gaat vandaag wederom over gedeelde budgetten: “Idea
of Euro-Zone Budget Gains Support” en “Cameron
Suggests Two-Tier System for European Union’s Budget”, wat een
voorwaarde is voor een oplossing van de crisis, maar het gaat ook weer die
andere weg: het zoeken van de escalatie middels bezuinigingen of het zoeken
van wegen om niet te hoeven helpen:

“Report:
ECB official says no help on Greek bonds”

“Ifo
President Sinn Says Greece Will Exit Euro: Welt am Sonntag”

“Schaeuble Says He’ll Remind Colleagues at IMF of Deficit Pledge - German
Finance Minister Wolfgang Schaeuble says in interview with ZDF television
that he’ll remind colleagues at an annual IMF meeting next week of a pledge
made two years ago to halve budget deficits” (Bloomberg)

Gelukkig zijn er ook Duitsers die het wel goed zien: “Relentless
austerity will only deepen Greek woes”.

We zullen hier nog genoeg over horen de komende dagen: “Merkel
Arrival in Athens to Be Met by Anti-Austerity Protesters”.

Jacob Jurg is verbonden aan AFS en
verantwoordelijk voor nieuws en research. De informatie in deze column bevat
geen individueel beleggingsadvies of aanbeveling tot het doen van bepaalde
beleggingen.

Meer
artikelen van Jacob Jurg

Volg de markten op Z24 Beurs

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl